CHUYỆN CHUYỂN KIẾP CỦA TÔ
ĐÔNG PHA VÀ THIỀN SƯ PHẬT ẤN
Vọng
tưởng có hai phần: thô và tế. Vọng tưởng thô ai cũng biết, bởi hành tướng
nó rất rơ ràng. C̣n vọng tưởng vi tế, người tu già dặn cũng phải e ngại.
Người
mới tu, chỉ có thể nhận biết được các vọng tưởng thô, khó ḷng phát hiện
được các vọng tưởng vi tế. Ví như một ao nước đục, khi bọt nổi lên mặt ao
ta mới nhận thấy. C̣n phần bọt nhỏ nhẹ từ dưới đáy ao, muốn thấy rơ nó,
cần phải có một ao nước thật trong. Người tu hành lâu (thiền định hay các
pháp môn khác), đến tŕnh độ nước tâm trong lặng mới thấy biết được vọng
tưởng vi tế.
Bạch
Thánh pháp sư, một buổi sáng từ nơi giường bước lại ghế ngồi, trong khoảng
chừng ba giây đồng hồ, đă phát giác trong tâm ḿnh nổi lên đến vài mươi
vọng niệm sai biệt. Chừng ấy ngài mới chứng minh được lời nói trong kinh:
"Một niệm có chín mươi sát na, một sát na có chín trăm sanh diệt." Đây là
vọng tưởng thuộc loại vi tế.
Quang
Huệ và Giới Diễn là hai vị thiền sư đều ngộ Đạo. Một hôm trong khi đồng
ngồi thiền, nơi tiềm thức của ngài Giới Diễn thoạt nổi lên một niệm sắc
ái, ngài liền diệt trừ; song bên kia Quang Huệ thiền sư đă hay biết. Sau
khi xuất định, ngài Quang Huệ làm bài kệ có ư trêu cợt ngài Giới Diễn.
Giới Diễn thiền sư buồn thẹn, liền thâu thần nhập diệt.
Ngài
Quang Huệ hối hận, gọi đệ tử đến phó chúc rằng: "Bạn ta trong khi thiền
định có một niệm sắc ái, sau tất lụy về sắc; v́ phiền ta mà thị tịch, sau
sẽ phá hoại Tăng bảo. Lỗi ấy một phần do ở nơi ta, nếu ta không theo hóa
độ, tất sẽ mang lấy hậu quả!"
Dặn ḍ
xong, ngài cũng viên tịch theo luôn. Sau, Quang Huệ chuyển thân làm thiền
sư Phật Ấn; Giới Diễn chuyển kiếp làm Tô Đông Pha. Đông Pha do kiếp trước
có tu nên làm quan to trong triều, thông minh trí tuệ mà cũng đa tài đa
t́nh. Ông có đến bảy người thiếp, và thường đem sự thông minh bác lăm của
ḿnh mà vấn nạn các vị thiền sư. Về sau Tô Đông Pha bị ngài Phật Ấn chiết
phục, ông mới quay lại đường tu.
Cho nên
vọng tưởng vi tế, người tu lâu cũng phải e ngại là thế. Tiên đức có câu:
Công phu
không thiếu cũng không dư,
Muôn kiếp
tham si chữa dễ trừ!
Vậy
người tu khi có chút cảnh giới tốt chớ vội khoe khoang tự đắc, phải nh́n
gương ngài Giới Diễn; và cũng đừng vội tự thị chê bai kẻ khác, mà phải xem
gương Quang Huệ thiền sư.
(Sưu tầm từ internet) |